Chào các bạn, chào các bạn, mình là Linh đây, một thành viên của EPV - người đã làm 2 tập podcast về Giáng Sinh tại Việt Nam và đây là bài viết đầu tiên của mình trên blog EPV.
Hello everyone, I'm Linh, a member of EPV - who has done 2 podcast about Christmas in Vietnam and this is my first writing on the EPV blog.
Mình ngồi viết bài blog này vào thời điểm cuối năm khi mà tháng 12 lạnh buốt, khi mà dòng người bận rộn để hoàn thành công việc của năm và đây cũng là lúc mình nhận ra rằng Tết sắp đến rất gần với tất cả mọi người. Đây là khoảng thời gian đặc biệt, bởi mặc dù tất cả đều tập trung vào công việc cuối năm nhưng cái Tết đã ở trong họ rồi, họ nhớ về Tết ngày xưa và cũng có thể họ nghĩ về Tết năm nay. Có thể nói rằng Tết rất quan trọng đối với người Việt đúng không? Vì vậy, mình muốn chia sẻ một chút những nét truyền thống trong ngày Tết của người Việt và cả những suy nghĩ của mình về những mùa Tết đã qua. Mình hi vọng bài blog này sẽ giúp một chút gì đó đối với các bạn nước ngoài học đang học tiếng Việt hoặc có hứng thú với ngôn ngữ này (ngôn ngữ mà đối với mình nó rất hay và mang nhiều ý nghĩa) và mong rằng qua bài blog của mình, các bạn có thể tự họa nên bức tranh Tết của mỗi gia đình ở Việt Nam cũng như hiểu thêm về Tết Truyền thống của người Việt chúng mình nhé.
I write this blog at the end of the year when December is cold, when the flow of people is busy to complete the work of the year and this is also when I realize that Tết is coming very close to everyone. This is a special time, because although all focus on year-end work, Tet is already in them, they remember the old Tết and maybe they think about this year's Tết. It can be said that Tết is very important for Vietnamese, right? Therefore, I would like to share a little of the traditions of the Vietnamese New Year and also my thoughts about my past Tết seasons. I hope this blog will help a little bit for foreigners who are learning Vietnamese or interested in this language (for me Vietnamese is beautiful and meaningful) and hope that through my blog, you can draw a picture of Tết of each family in Vietnam as well as understand more about our traditional Tết.
Năm nay đối với cá nhân mình Tết đặc biệt hơn một chút vì chỉ sau Tết Tây 2 tuần thôi là Tết Ta đã tới. Bây giờ là tháng 12, có lẽ mình hoặc thậm chí các bạn đều chưa cảm nhận được sự hối hả, nhộn nhịp của người Việt khi Tết đến. Chỉ cần qua Tết Tây một ngày thôi mọi người đều sẽ cảm thấy một năm qua đi thật nhanh, rồi ai ai cũng thật nhanh chóng hoàn thành công việc bận rộn cuối năm, họ hối hả, vội vã mua sắm chuẩn bị cho một Năm Mới đủ đầy, và đó mới thực sự là không khí Tết.
This year, for me personally, Tết is a bit more special because only 2 weeks after the Western New Year, Tết will come. It's December now, maybe I or even you guys have not felt the hustle and bustle of Vietnamese people when Tết comes. Just one day after the New Year, everyone will feel that the year has gone by quickly, everyone will quickly complete their busy work at the end of the year, they are in a hurry to shop and prepare for Tết, and that's the real Tết atmosphere.
Tết Nguyên Đán của người Việt là gì? Tết Nguyên Đán là lễ hội truyền thống lớn nhất trong năm của người Việt chúng mình. Tết đối với chúng mình mang rất nhiều ý nghĩa. Tết là thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, giữa một chu kỳ vận hành của đất trời, vạn vật cỏ cây, Tết là sự gắn kết trong cộng đồng và gia đình, và Tết cũng là là dịp để hướng về cội nguồn. Tất cả đều là giá trị tâm linh, là giá trị tình cảm sâu sắc của người Việt.
What is the Tết Nguyên Đán (Vietnamese Lunar New Year)? Tết Nguyên Đán is the biggest traditional festival of the year for us Vietnamese. Tết means a lot to us. Tết is the time of transition between the old year and the new year, between the operation cycle of heaven and earth, all plants and animals. Tết is the cohesion in the community and family, and Tết is also an opportunity to return to the roots. All are spiritual values, deeply emotional values of Vietnamese people.
Ngày xưa, mình luôn hào hứng chờ đợi Tết bởi mình sẽ được nghỉ học lâu lâu, mình sẽ được ngủ nướng, mình sẽ được ăn những món ăn mà chỉ mùa Tết mới có, mong đợi hơn là khi mình cùng gia đình trang trí nhà cửa, những bộ quần áo mới bố mẹ mình sắm cho dịp Tết và tất nhiên là những bao lì xì đỏ mang nhiều mong ước người lớn dành cho mình. Nay mình lớn hơn, mình cũng vẫn mong chờ ngày Tết. Bởi Tết là khi mình tìm lại được cảm giác yên bình bên cạnh gia đình sau nhiều tháng ngày kiếm tìm giấc mơ riêng của bản thân trong thành phố bận rộn này.
In the past, I was always excitedly waiting for Tết because I would have a long break from school, I would be able to sleep in, I would be able to eat dishes that only Tết have, more looking forward to when I decorate with my family. house, the new clothes my parents bought me for Tết and of course the lì xì (the red envelope with lucky money) with many wishes for me. Now that I'm older, I still look forward to Tết. Because Tết is when I find peace again with my family after many days and months of finding for my own dreams in this busy city.
Những ngày trước Tết, dù bận rộn, bố mẹ mình vẫn đi chợ hoa chọn cây quất, cành đào để thêm màu sắc cho ngôi nhà còn mình thì quanh quẩn ngắm nghía và chỉ đợi để trang trí cây với những câu đối đỏ, với dây kim tuyến và đèn dây. Đây cũng là lúc mọi gia đình Việt cùng nhau dọn dẹp nhà cửa, luôn tay luôn chân lau chùi. Ngày còn bé, lau dọn nhà vào Tết là một nỗi sợ của mình thì khi lớn lên đây đơn giản là một cách chăm sóc những gì thân yêu trong ngôi nhà của mình.
The days before Tết, despite being busy, my parents still went to the flower market to choose kumquat tree (cây quất) and peach blossom (hoa đào) to add color to our house, while I was hanging around and just waiting to decorate the tree with "câu đối đỏ", with tinsel and lights. This is also the time when every Vietnamese family cleans the house together. When I was a kid, cleaning the house before Tết was a fear, but when I grow up, this is simply a way to take care of all the love in my house.
Ngày 23 tháng Chạp, ai ai cũng tất bật hơn để chuẩn bị Lễ cúng Ông Công, Ông Táo, mọi người đi chợ để chuẩn bị mâm cỗ đủ đầy, người ta hỏi mua vàng mã, quần áo cho ông Công, ông Táo và cả cá chép nữa. Nhà mình cũng vậy, mẹ mình bảo rằng Ông Công, Ông Táo là vị thần giữ bình yên cho mỗi gia đình. Ông Táo về trời sẽ tâu với Ngọc Hoàng về mọi việc của mỗi gia đình dưới hạ giới và cá chép là phương tiện để ông Táo cưỡi về trời. Vì vậy người Việt cúng ông Táo đêu có cá chép rồi đem thả sông hay ao và tất cả với ý nghĩa cầu mong cho sự ấm no, đầy đủ cho năm mới.
Rồi trong một buổi chiều cuối năm là cảm giác lắng lại khi mình cùng gia đình về quê tảo mộ. Dọn dẹp bàn thờ tổ tiên, thắp nén nhang thơm và gửi gắm lời cầu nguyện, mong ước cho những hành trình tiếp theo của một năm mới.
On December 23 (Lunar Calendar), everyone is busier to prepare the Ceremony of Worshiping Ông Công, Ông Táo (Kitchen Gods), everyone goes to the market to prepare a full meal, people ask to buy votive paper and clothes for Ông Công, Ông Táo and they buy golden carps too. My family is the same, my mother said that Ông Công, Ông Táo are the gods who watch watch over the kitchen affairs of a family and keeps peace for each family. They take note of a family’s issues throughout a year and will ride carps back to Heaven report all the good and bad things of that family to Ngọc Hoàng (the God of Heaven). Therefore, the Vietnamese buy carps on this day and then release them in rivers or lake and all with the meaning of praying for prosperity and fullness for the New Year.
Then in a year-end afternoon is the feeling of going back to my hometown to visit our ancestor grave. We clean the ancestral altar, light incense and send them our wishes for the next journey of a new year.
29 tháng Chạp, gia đình mình thường làm bữa cơm Tất niên, gà luộc vàng óng, bánh chưng, giò lụa, canh măng là những gì thường có vào Tết, đây cũng là khi cả gia đình sum họp, mình gặp lại họ hàng sau một năm ai cũng bận rộn với công việc của riêng mình. Chúng mình sẽ nói về những kỷ niệm xưa cũ, về những kế hoạch tiếp theo trong cuộc sống mỗi người, về lịch trình mấy ngày Tết rồi mọi người hẹn gặp nhau vào đêm 30 Tết có thể để cùng đi xem pháo hoa, cũng có thể cùng đi lễ cho ngày đầu năm mới rồi lưu giữ kỷ niệm qua những tầm hình.
On December 29 (Lunar Calendar), my family often makes New Year's Eve dinner, golden boiled chicken, bánh chưng, giò lụa (pork bologna), canh măng (bamboo shoot soup) are what we usually have on Tet, this is also when my whole family reunites, I meet my relatives again after a busy year. We will talk about old memories, about the next plans in each person's life, about the schedule of Tết, and then everyone will meet on New Year's Eve, maybe to go see the fireworks, or to visit the temple together for the first day of Tết and we keep memories through pictures.
Ngày cuối cùng của năm, mọi người ai cũng hối hả vội vã đi mua nốt những gì còn thiếu cho bàn thờ gia tiên hay đơn giản là bó mùi già để tắm xua tan những điều xui xẻo, không vui trong năm cũ. Tối ngày cuối cùng, ngày bé hay đến tận bây giờ mình vẫn luôn bồi hồi thức đợi Giao thừa, bố mẹ mình tất bật cho mâm cúng Giao thừa, mình lóng ngóng đỡ bố việc này, mẹ việc kia nhưng trong tâm trí mình vẫn là pháo hoa 30 Tết rồi, có năm mình lên sân thượng ngắm nhìn pháo hoa trong cái gió lạnh của mùa xuân, có năm mình đi xem pháo hoa cùng người thân hay bạn bè. Sau đó màn pháo hoa đó, người Việt chúng mình thường tới thăm một ngôi chùa để mang chút lộc về nhà và cũng cầu mong cho một năm mới an vui. Khi còn nhỏ, đây cũng là khi mình sẽ nhận được lì xì cùng nhiều lời chúc từ người lớn. Nay mình lớn hơn thì lúc này là khi mình tặng những phong bao lì xì đỏ mang nhiều ước nguyện của mình tới những người đã có công sinh thành, nuôi dạy mình. Thầm cảm ơn vì mình vẫn còn may mắn có được điều hạnh phúc này.
On the last day of the year, everyone rushes to buy what is missing for the ancestral altar or simply a bunch of old scents to bathe to dispel bad luck and unhappiness in the old year. On the evening of the last day, when I was a child, I still stay awake waiting for New Year's Eve, my parents are busy preparing for the New Year's Eve ancestor altar, I awkwardly help my father with this, my mother with that, but in my mind is New Year's Eve fireworks already, there are years when I go to the rooftop to watch fireworks in the cold wind of spring, there are years when I go to see fireworks with relatives or friends. After the fireworks, Vietnamese often visit a temple to bring a little fortune home and also pray for a happy new year. When I was young, this is also when I would receive lì xì and many wishes from adults. Now that I'm older, now is the time when I give lì xì with all my wishes to my family who have raised me lovingly. I'm thankful that I'm still lucky enough to have this happiness.
Mùng Một Tết của mọi người thế nào? Còn mình, buổi sáng mùng Một mình sẽ được ngủ thêm một chút, thức dậy trong một ngày đầu năm không vướng bận, vội vàng, mệt mỏi rồi có năm mình cùng bố mẹ về quê chúc Tết họ hàng, có năm mình ngủ tới trưa rồi ăn bữa cơm đầu tiên bên gia đình trong tiếng những chương trình chào xuân vang lên từ ti vi. Rồi đón những người họ hàng đầu tiên ghé thăm nhà, tất nhiên là những lời chúc trao nhau, những câu chuyện xưa cũ của mọi người và cả những câu chuyện tương lai mà mọi người đều mong đợi.
Những ngày sau đó, mình đi chúc tết họ hàng, gặp gỡ những người bạn thân thiết hay đi lễ chùa cùng gia đình. Mình tận hưởng những điều yên bình nhất trong Tết, điều mà mình luôn muốn có trong một năm bận rộn.
How is everyone's First day of Tết? As for me, on the morning of the 1st, I will be able to sleep a little more, wake up on the first day without any problems, hurry, and tired, then there are years when I go back to hometown with my parents to visit my relatives, and there are years when I sleep till noon and then eat the first meal with the family in the sound of spring music from the television. Then welcome our first relatives visiting us, of course we give each other wishes, the old memories and the future that everyone is looking forward to.
In the following days, I visit my relatives with my parents, I meet my close friends or visit pagodas. I enjoy the most peaceful things during Tết, which I always want in a busy year.
Ngày thơ bé, mình mong tới Tết, mình hồi hộp đợi dịp này bởi nó nào nhiệt và bởi đó là lúc mình được ngắm nhìn nhiều điều mới. Nay, cảm giác này đã vơi bớt đi, nhưng mình vẫn mong chờ vì đó là sự nhẹ nhàng, êm ái và yên bình mình tìm kiếm. Tết cũng đơn giản là giây phút mình suy nghĩ mình vẫn còn nhiều điều may mắn trong cuộc sống. Ngày thường hối hả, bận rộn bao nhiêu thì sau một năm mình vẫn còn nhiều người yêu thương gắn bó bên mình và mình vẫn còn có thể tiếp tục tìm kiếm ước mơ của bản thân. Đây cũng là khi mình bỏ qua bao khó khăn, tổn thương để bước sang một năm mới với một bản thân mới hơn.
When I was a child, I looked forward to Tết, I always waited for this occasion because it was exciting and because it was the time when I could see many new things. Now, this feeling has lessened, but I still look forward to it because of its the lightness, smoothness and peace that I look for. Tết is also simply a moment when I think that I still have many lucky things in life. No matter how busy a day is, after a year, I still have many loving people and I can still continue to search for my dream. This is also when I let go of many difficulties and hurts to step into a new year with a newer self.
Tết đối với người Việt quan trọng, họ nhìn lại một năm với nhiều thăng trầm và tự tin bước sang một năm mới cùng nhiều ước mong hơn. Tết đến, người Việt dù làm nghề gì, dù ở đâu đều mong được trở về sum họp dưới mái ấm gia đình và để sống lại những kỷ niệm đẹp đẽ ngày xưa đó. “Về quê ăn Tết” đối với người Việt đó không phải là một khái niệm thông thường, đi hay về, mà đó là một cuộc hành hương trở về với cội nguồn của mình, trở về với nơi sinh ra mình, nuôi dưỡng mình. Tết là để họ kiếm tìm lại cảm giác an yên, tìm kiếm những gì xưa cũ mà tuyệt đẹp trong cuộc đời sau tháng ngày bôn ba trong thành thị bận rộn. Những thứ giản đơn mỗi ngày Tết đã trở thành kỷ niệm đẹp, không cần hồi tưởng, nó vẫn cứ ùa về trong nỗi nhớ miên man. Tết, cũng có thể không chỉ là kỷ niệm, mà còn là những điều cần làm, những yêu thương, dự định trong tương lai sẽ được thắp lên.
Tết is important to the Vietnamese, they look back on a year with many ups and downs and confidently enter a new year with more wishes. When Tết comes, Vietnamese people no matter what job they do, wherever they are, they look forward to returning to reunite their family and to relive those beautiful memories of the past. "Về quê ăn Tết" (Going back home for Tết) for Vietnamese people is not an ordinary concept, going or going back, but it is a pilgrimage back to one's roots, back to the place of birth, to nurture oneself. Tết is for them to find a sense of peace again, to find the old but beautiful things in life after months of finding their dreams in the busy city. The simple things every Tết have become beautiful memories, no need to reminisce, it still rushes back in endless nostalgia. Tết, can also be not only a celebration, but also things to do, loves and plans in the future that will be lit up.
12/2022
Linh